Το shadow work, είναι μια μορφή θεραπείας που εμβαθύνει στις κρυφές πτυχές του ψυχισμού, κοινώς γνωστές ως “σκιώδης εαυτός”. Πρόκειται για μια θεραπευτική προσέγγιση, με ρίζες στη διδασκαλία του πατέρα της Αναλυτικής Ψυχολογίας, Καρλ Γιουνγκ, που στοχεύει στη διερεύνηση και την ενσωμάτωση καταπιεσμένων συναισθημάτων, τραυμάτων και δυσαρέσκειας. Συναισθήματα που κρατάμε κρυμμένα από τη συνειδητή μας επίγνωση. Ο όρος “σκιώδης εαυτός” αναφέρεται σε εκείνες τις υποσυνείδητες πτυχές της προσωπικότητας που μπορεί να περιλαμβάνει καταπιεσμένες σκέψεις, συναισθήματα ή εμπειρίες.
Ρίχνοντας φως σε αυτά τα κρυμμένα στοιχεία, οι επαγγελματίες της Εργασίας Σκιών επιδιώκουν να επιφέρουν θεραπεία, αυτογνωσία και ολιστική κατανόηση του εαυτού. Η διαδικασία περιλαμβάνει την αναγνώριση και την αποδοχή αυτών των συχνά παραμελημένων πτυχών του εαυτού, την προώθηση της προσωπικής ανάπτυξης και τελικά την επίτευξη μιας αίσθησης εσωτερικής ολότητας. Με την πάροδο των χρόνων, το shadow work έχει εξελιχθεί σε μια ευρέως διαδεδομένη μορφή αυτογνωσίας, κερδίζοντας δημοτικότητα σε θεραπευτικά πλαίσια, πρακτικές Mindfulness και πνευματικές κοινότητες.
Ματιές του πραγματικού “Εγώ”
Συχνά, ρίχνουμε φευγαλέες ματιές στον πραγματικό “εαυτό μας” . Εκείνες τις στιγμές που έχουμε αισθανθεί μια βαθύτερη αλήθεια μέσα μας. Ωστόσο, οι περισπασμοί και ο φόβος, συχνά μας εμποδίζουν να ακούσουμε πραγματικά, να δούμε και να αγκαλιάσουμε αυτές τις πτυχές. Είναι ζωτικής σημασίας να αναγνωρίσουμε ότι δεν φταίμε εμείς. Το περιβάλλον που μεγαλώσαμε, η κουλτούρα και οι προσδοκίες της κοινωνίας, μας έχουν κάνει να καταπιέζουμε χαρακτηριστικά που θεωρούνται ανεπιθύμητα στην αναζήτηση της αγάπης και της αποδοχής από τους άλλους ανθρώπους.
Αναζητώντας την ολότητα
Η αναζήτηση της ολότητας ξεκινά με την αναγνώριση των κοινωνικών πιέσεων που μας οδήγησαν να αρνηθούμε και να αποκηρύξουμε ορισμένες πτυχές του εαυτού μας για χάρη μιας άπιαστης τελειότητας. Ποιο τίμημα έχουμε πληρώσει για αυτή την επιδίωξη και τι έχουμε θυσιάσει ασυνείδητα; Ο προβληματισμός πάνω σε αυτά τα ερωτήματα είναι το πρώτο βήμα για να αγκαλιάσουμε τον αυθεντικό μας εαυτό.
Στην επιδίωξη της τελειότητας, εμπλεκόμαστε ακούσια σε καταπίεση η οποία μερικές φορές εκφράζεται ασυνείδητα σαν αντίδραση. Ωστόσο, το μονοπάτι προς την ολότητα προσκαλεί τη συνειδητότητα. Καθώς φωτίζουμε τις καταπιεσμένες, αγνοημένες ή αποκηρυγμένες πτυχές του εαυτού μας, παύουν να εκδηλώνονται ως τοξικά χαρακτηριστικά. Αυτή η νεοαποκτηθείσα επίγνωση, δημιουργεί έναν χώρο. Ένα παράθυρο επίγνωσης, όπου μπορούμε να επιλέγουμε συνειδητά τις αντιδράσεις μας. Απεξαρτημένοι από τα νήματα που μας χειραγωγούν από εξωτερικές δυνάμεις.
Η ολότητα προάγει την πραγματική εσωτερική ελευθερία πάνω στη συμπεριφορά και τις επιλογές μας. Μετατρέπει τις τοξικές αντιδράσεις σε στοχαστικές απαντήσεις, παρέχοντας την αυτονομία να παίρνουμε αποφάσεις ανεξάρτητα από εξωτερικές επιρροές. Ο στόχος είναι να δημιουργήσουμε έναν χώρο για τις αντιθέσεις μας. Αυτό μας δίνει την ελευθερία να αλληλεπιδρούμε συνειδητά με το περιβάλλον μας.
Αυτοαγάπη
Η ψυχή σου λαχταρά την ολότητα και το ταξίδι προς αυτήν χαρίζει ανθεκτικότητα, εσωτερική γνώση, αυτοπεποίθηση, δύναμη, επιμονή και μια ανοιχτή, μαλακή καρδιά. Το να αγκαλιάσεις τον εαυτό σου – τον καλό, τον κακό και τον παρεξηγημένο – σου επιτρέπει να βρεις παρηγοριά στο να είσαι απλώς αυτή που είσαι.
Η αυτοαγάπη είναι ακρογωνιαίος λίθος αυτού του ταξιδιού. Με την αποδοχή και τη φιλία με τον εαυτό μας, μπορούμε να ξεδιαλύνουμε τα μυστήρια της ανάπτυξής μας. Η εξερεύνηση των πτυχών που κρίνουμε ως καλές ή κακές ανοίγει τις πόρτες στην κατανόηση του αυθεντικού μας εαυτού.
Ανακαλύπτοντας ένα ξεχωριστό θεραπευτικό μονοπάτι
Αν και δεν υπάρχουν στατιστικά για το shadow work, υπάρχει πολύς κόσμος που έχει αρχίσει να ασχολείται με το συγκεκριμένο θεραπευτικό ταξίδι. Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και δεν μπορεί να ενταχθεί σε μία κατηγορία. Επίσης δεν είναι για όλους. Άνθρωποι με σοβαρά ψυχικά θέματα, δε θα πρέπει να μπερδεύουν το shadow work με τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει μια ψυχοθεραπευτική σχέση. Συνιστάται πάντα προσοχή και ενημέρωση. Αν μέσα στο θεραπευτικό πλαίσιο ο θεραπευόμενος συζητήσει με τον επαγγελματία υγείας ότι ενδιαφέρεται και αξιολογήσουν από κοινού ότι θα ωφεληθεί να το κάνει, τότε είναι εντάξει. Σε κάθε περίπτωση συνιστάται να είναι κάποιος εκπαιδευμένος για να κάνει αυτή την εργασία με κάποιον άλλον.
Μερικές εύκολες ασκήσεις για shadow work
Στον τομέα της αυτογνωσίας, το shadow work αναδύεται ως συνεργάτης μεταμόρφωσης, που καθοδηγεί προς το εσωτερικό φως. Έλα να ξεκινήσουμε αυτό το ταξίδι αγκαλιάζοντας τις σκιές μας, μαθαίνοντας τρεις απλές ασκήσεις που μπορούν να φωτίσουν το μονοπάτι προς την αυτοαγάπη.
Άσκηση 1: Αντανάκλαση στον καθρέφτη
Άρχισε κοιτάζοντας τον εαυτό σου σε έναν καθρέφτη, συναντώντας τα ίδια σου τα μάτια. Επίτρεψε στον εαυτό σου να παρατηρήσει τα συναισθήματα και τις κρίσεις που αναδύονται. Παρατήρησε τις πτυχές που αγαπάς και εκείνες που μπορεί να θεωρείς πρόκληση. Αυτή η άσκηση ενθαρρύνει τον αναστοχασμό, προσφέροντας ένα σημείο εκκίνησης για την κατανόηση και την αποδοχή των στρωμάτων της ύπαρξής σου.
Άσκηση 2: Ημερολόγιο με τις κρίσεις του εαυτού σου
Βρες ένα λεπτό για να σημειώσεις τις κρίσεις, θετικές και αρνητικές, για τον εαυτό σου και τους άλλους. Εξερεύνησε την προέλευση αυτών των κρίσεων και αναρωτήσου αν ευθυγραμμίζονται με τις αυθεντικές σου αξίες. Αυτή η άσκηση αποκαλύπτει κρυφές πεποιθήσεις και κοινωνικές επιρροές, προωθώντας μια βαθύτερη σύνδεση με τον γνήσιο εαυτό.
Άσκηση 3: Αγκάλιασε την ευαλωτότητά σου μέσω της τέχνης
Το ήξερες ότι μπορείς να εκφράσεις τις ενδόμυχες σκέψεις και τα συναισθήματά σου μέσω της τέχνης; Είτε πρόκειται για ζωγραφική, σχέδιο, γραφή ή χορό, άσε τη δημιουργικότητα να ρέει χωρίς κρίση. Το να αγκαλιάζεις την ευαλωτότητα μέσω της καλλιτεχνικής έκφρασης, επιτρέπει την απελευθέρωση καταπιεσμένων συναισθημάτων. Προωθεί την αίσθηση της απελευθέρωσης και της αυτοαποδοχής. Καθώς ασχολείσαι με αυτές τις ασκήσεις, να θυμάσαι: Tο ταξίδι της Εργασίας Σκιών είναι μοναδικό για σένα.
Αγκάλιασε όσα έχεις απορρίψει
Άπλωσε το χέρι για να αγκαλιάσεις τα μέρη του εαυτού σου που έχεις αρνηθεί ή καταπιέσει. Γιατί εκεί βρίσκεται η ζωτική σου δύναμη και η λαμπρότητά σου. Να θυμάσαι, αυτό το ταξίδι είναι συνεχές και μοναδικό για κάθε άτομο. Όπου κι αν βρίσκεσαι σε αυτό το μονοπάτι, η ζωή έχει ως στόχο να γίνεις ολοκληρωμένη, όχι τέλεια. Καθώς ξεκινάς αυτό το μετασχηματιστικό ταξίδι, διερεύνησε τι χρειάζεσαι για να απελευθερωθείς, να εξελιχθείς και να βρεις την ειρήνη. Αν σε ενδιαφέρει το πεδίο του shadow work, σκέψου να αξιοποιήσεις τη σοφία έμπειρων επαγγελματιών, όπως ένας ψυχαναλυτής Γιουνγκιανής κατεύθυνσης ή κάποιος που γνωρίζει καλά τις σύγχρονες πτυχές της μεταμορφωτικής πρακτικής.
Βέβαια, η εύρεση ενός τέτοιου ειδικού μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη λόγω της σπανιότητας της προσέγγισης. Πήγαινε αργά. Το shadow work μπορεί να ανακινήσει συναισθήματα. Είναι επιτακτική ανάγκη να ασκείς ενεργά την αυτοφροντίδα σου και τη συμπόνια όταν έρχονται στην επιφάνεια αναπάντεχα συναισθήματα. Η καλλιέργεια μιας νοοτροπίας που τροφοδοτείται από την περιέργεια και την αποδοχή απέναντι στον σκιώδη εαυτό σου, θα αποτελέσει επίσης πολύτιμο πλεονέκτημα. Και να θυμάσαι πάντα, είσαι αυτή που είσαι για κάποιο λόγο. Μια μοναδική, τέλεια έκφραση του αυθεντικού σου εαυτού.
Κεντρική φωτογραφία, Denys Argyriou / Unsplash.
Κείμενο, Βασιλική Παπαδάτου, Life & Empowerment Coach.
