Η αλήθεια είναι πως ειδικά φέτος, μετά από δύο καλοκαίρια πανδημίας όλοι περιμέναμε πως και πως τις καλοκαιρινές διακοπές. περίοδος χαλάρωσης και ελεύθερου χρόνου που χρειαζόμαστε για να ξεκουραστούμε, να κάνουμε σχέδια για το μέλλον και να ανακαλύψουμε την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Μετά από την μακρά περίοδο εγκλεισμού λόγω του Covid-19, η ανυπομονησία μας για να χαρούμε
ξέγνοιαστα το καλοκαίρι ήταν τεράστια. Όμως τελικά μας περίμενε ένα δύσκολο καλοκαίρι. Φωτιές, εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα κατεστραμμένης γης, θλίψη, υποσκίασαν τη χαρά και την ανεμελιά του καλοκαιριού. Η ψυχική ανθεκτικότητα κλονίστηκε ρίχνοντας ένα σκούρο φίλτρο ακόμα και στις πιο ξέγνοιαστες διακοπές.
Κάποιοι λόγω των περιβαλλοντικών καταστροφών δεν κατάφεραν να απολαύσουν καν το καλοκαίρι. Κι όσοι κατόρθωσαν να αποδράσουν από τη καθημερινότητα επέστρεψαν με ανάμικτα συναισθήματα στην καθημερινότητα. Έτσι κι αλλιώς η επιστροφή από διακοπές μπορεί να προκαλέσει άγχος, υπερένταση και μελαγχολία για το καλοκαίρι που τέλειωσε. Παράλληλα με τη θλίψη από τις φυσικές καταστροφές που συνέβησαν φέτος το καλοκαίρι, για πολλούς το φθινόπωρο είναι μια μελαγχολική περίοδος που απαιτεί προσαρμογή, ευθύνη και καινούρια σχέδια. Άραγε υπάρχει τρόπος να αποφύγουμε το μελαγχολικό συναισθήματα που προκαλεί η επιστροφή στη καθημερινότητα και να ανταπεξέλθουμε στο βαρύ συναίσθημα θλίψης που απορρέει από τις πρωτοφανείς περιβαλλοντικές καταστροφές;
Αναγνώριση και αντιμετώπιση των συναισθημάτων
Η θλίψη που φέρνουν οι απανωτές φυσικές καταστροφές είναι φυσιολογική και η παράκαμψη περίπλοκων συναισθημάτων δεν είναι ποτέ ο στόχος. Αναγνωρίζουμε ότι τα δυσάρεστα συναισθήματα έρχονται και το να τα διαχειριστούμε, είναι το κλειδί για να μας βοηθήσει να νιώσουμε καλύτερα τόσο τώρα όσο και στο μέλλον. Καταγράφουμε τη θλίψη μας, την απογοήτευσή μας, τη λύπη μας, δεν κρίνουμε ούτε κατακρίνουμε τα συναισθήματά μας και αφιερώνουμε λίγο χρόνο για να τα κατανοήσουμε.
Εξάλλου, και η απογοήτευση είναι κομμάτι της ζωής, το οποίο μας προσφέρει πολύτιμη εμπειρία. Στην πραγματικότητα, μερικές φορές είναι ευκολότερο να είμαστε ευτυχισμένοι όταν μπορούμε να κάνουμε χώρο για οδυνηρά και δύσκολα συναισθήματα. Επιπλέον, ενώ η θλίψη και η απογοήτευση μπορεί να δημιουργήσουν πόνο, οι διαχειρίσιμες απογοητεύσεις μπορούν να μας βοηθήσουν να γίνουμε πιο δυνατοί.
Ψυχική ανθεκτικότητα μετά από ένα δύσκολο καλοκαίρι
“Συμβαίνουν τόσα άσχημα πράγματα στον κόσμο μας”, μου είπε μια μητέρα πρόσφατα. “Πυρκαγιές, πλημμύρες, δολοφονίες, κοινωνικές αδικίες. Σαν να βρισκόμαστε διαρκώς σε κάποιον κίνδυνο. Αυτός είναι ο κόσμος, στον οποίο μεγαλώνουν τα παιδιά μου; Τι μπορώ να κάνω για να τα προστατέψω από τη δική τους θλίψη μεγαλώνοντας;” Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι μια φράση: Ψυχική ανθεκτικότητα.
Ουσιαστικά, το να είσαι ανθεκτικός σημαίνει να μπορείς να προσαρμόζεσαι και να μη χάνεις την ψυχολογική ισορροπία σου μπροστά στις δυσκολίες της ζωής. Και ναι, ένα δύσκολο καλοκαίρι και οποιαδήποτε άλλη δύσκολη συνθήκη απαιτεί ψυχική ανθεκτικότητα. Είναι η ικανότητα να μην “χάνεις” τον εαυτό σου μετά από ένα τραύμα ή μια επώδυνη εμπειρία. Κάθε φορά που συναντάς μια δύσκολη κατάσταση, έχεις δύο επιλογές: Μπορείς είτε να αφήσεις τα συναισθήματά σου να σε καταβάλλουν και να παραλύσεις από το φόβο ή από τη θλίψη, είτε μπορείς να τοποθετήσεις τον εαυτό σου πιο πάνω από το πρόβλημα και να μετατρέψεις τον πόνο σε ευκαιρία.
5 βήματα για ψυχική ανθεκτικότητα
Αρχικά, είναι σημαντικό να αναγνωρίσεις πως η ζωή είναι πάντα ένα μείγμα πικρού και γλυκού. Δεν χρειάζεται να αποβάλεις όλη τη θλίψη και την ανησυχία που ένιωσες. Για να έχεις μια ουσιαστική κι ευτυχισμένη καθημερινότητα μετά από ένα τόσο δύσκολο καλοκαίρι πρέπει να αποκτήσεις ξανά ψυχική ανθεκτικότητα. Με άλλα λόγια, μπορείς να είσαι ευτυχισμένη ακόμα και όταν η ζωή δεν είναι ρόδινη. Με ποιο τρόπο;
- Εστίασε στον εαυτό σου.Αντί να κάνεις focus σε αρνητικά συναισθήματα, εσύ εξέλαβέ το ως μια ευκαιρία για προσωπική ανάπτυξη. Εστίασε στα καλά πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή σου. Αφιέρωσε λίγο χρόνο για να παρατηρήσεις τα θετικά στοιχεία της ζωής σου και να είσαι ευγνώμων γι’ αυτά. Αυτό θα σε κάνει πιο χαρούμενη και πιο ανθεκτικό άτομο συνολικά.
- Βρες και κάνε πράγματα που σου δίνουν ευχαρίστηση και ηρεμία. Αυτό μπορεί να είναι κάποια άσκηση, να περνάς χρόνο με φίλους ή την οικογένειά σου, να περνάς χρόνο μόνη σου, να διαβάζεις ένα καλό βιβλίο, να φτιάξεις ένα νόστιμο γλυκό, να ακούς μουσική. Όλα αυτά τα συναισθήματα θα συνυπάρχουν μαζί με τα άλλα, τα λιγότερο ευχάριστα, γιατί αυτό στην πραγματικότητα είναι η ζωή.
- Ισχυροποίησε τους δεσμούς σου με τους άλλους ανθρώπους. Μίλα μαζί τους. Αθλήσου μαζί τους. Το να μοιράζεσαι συναισθήματα, εμπειρίες και να ανακαλύπτεις ότι δεν είσαι μόνη σου, είναι ένας από τους τρόπους με τους οποίους θα γίνεις πιο δυνατή συναισθηματικά.
- Αφιέρωσε λίγο χρόνο για να εργαστείς για τον εαυτό σου και την επίτευξη των στόχων σου. Πόσο κοντά ή μακριά είσαι από αυτούς; Που θέλεις να φτάσεις και πως μπορείς να φτάσεις εκεί;
- Βάλε το χιούμορ και το γέλιο στη ζωή σου. Το γέλιο, στην πραγματικότητα, γιατρεύει πολλές ασθένειες. Σωματικές και ψυχικές και ενεργοποιεί πάνω από εκατό μύες. Μειώνει επίσης τις ορμόνες του στρες και προάγει την απελευθέρωση σεροτονίνης, την “ορμόνη της ευτυχίας”.
Κάθε φθινόπωρο είναι μια νέα αρχή
Το φθινόπωρο είναι μια υπέροχη εποχή. Και ας είναι οι μέρες μικρότερες, οι θερμοκρασίες πιο χαμηλές και ας διαρκεί λιγότερο το φως έξω. Είναι λογικό να έχεις αρνητικές σκέψεις με όλα όσα συνέβησαν την περίοδο που πέρασε και αυτό πυροδοτεί το άγχος. Η θλίψη μετά από ένα δύσκολο και έντονο καλοκαίρι, είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό. Όμως, είναι και μια εποχή που χαλαρώνουμε στα σπίτια μας, κάνουμε μικρές αποδράσεις, πίνουμε ζεστά ροφήματα ή καθόμαστε αγκαλιά με τον σύντροφό μας κάτω από μια κουβέρτα βλέποντας ταινία. Δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να γίνουμε λίγο μελαγχολικοί αυτή την εποχή. Αυτό μπορεί να αποτελέσει και μια τεράστια πηγή δημιουργικότητας και έμπνευσης.
Αυτό που για μένα είναι το πιο ουσιαστικό είναι πως μας διδάσκει περισσότερα για την αποδοχή της αλλαγής στη ζωή μας. Είναι μια πολύ ωραία στιγμή για να απολαύσεις την καθημερινότητά σου με πιο αργούς ρυθμούς. Δείξε λίγη συμπόνια στα κομμάτια εκείνα του εαυτού σου που νιώθουν θλίψη και απογοήτευση. Επίλεξε να σηκωθείς με πείσμα από το κρεβάτι σου κάθε πρωί και πες ότι είσαι απόλυτα ικανή να φτάσεις τη ζωή σου στο επίπεδο που έχεις ονειρευτεί. Αναρωτήσου αν υπάρχει κάτι που θα μπορούσες να αλλάξεις σήμερα κιόλας για να γίνει η καθημερινότητα σου πιο διασκεδαστική. Να θυμάσαι πως τίποτα στη ζωή δε γίνεται σκόπιμα για να σε πληγώσει. Φρόντισε τον εαυτό σου και κάνε υπομονή. Το φθινόπωρο είναι απλά μια καινούρια αρχή.
Κεντρική φωτογραφία, Vitaly Gorbachev / Pexels.
Κείμενο της Certified Life & Business Coach και Επικοινωνιολόγου Αφροδίτης Χόντου.
