Η Λίλα Μπελιβανάκη είναι εικαστικός, ζει και εργάζεται στην Αθήνα και συμμετέχει ενεργά στα καλλιτεχνικά δρώμενα της εποχής. Οι ρίζες της τέχνης της βαστούν από την Ιαπωνική χαρακτική μέχρι τον γερμανικό εξπρεσιονισμό, από την ποπ-αρτ μέχρι τους Κορεάτες σχεδιαστές κόμικ. Λίγο πριν τα εγκαίνια της επερχόμενης ατομικής της έκθεσης View Master στον Εικαστικό Κύκλο Sianti Gallery, η Λίλα Μπελιβανάκη μιλάει σε πρώτο πρόσωπο για την “πειραγμένη πραγματικότητα” που καθορίζει την έκφραση της.
Περί τέχνης, έμπνευσης και άλλων δαιμονίων
Πιστεύω πως εάν κάποιος γνωρίσει από μικρή ηλικία το πάθος του και του δοθεί ο χώρος, ο χρόνος και η υποστήριξη να το αγκαλιάσει, λίγα πράγματα μπορούν να ξεφύγουν εκτός τροχιάς. Η αποτύπωση μίας εικόνας, είναι ένα «χόμπι» τόσο εθιστικό που καταλήγει να γίνεται μόνιμος σύντροφος, σύμβουλος και ενίοτε φίλτρο ανάγνωσης του κόσμου ολόκληρου. Η δε παραγωγή της εικόνας, είναι μια δουλειά με ευθύνη και μόχθο που συχνά δεν αναγνωρίζεται. Όμως τελικά η τέχνη είναι δρόμος προς την ευτυχία και την αυτοπραγμάτωση, και αυτό καμιά φορά μας μπερδεύει εμάς τους εικαστικούς και δε διεκδικούμε μια καλύτερη θέση στα κοινωνικά δρώμενα.
Τo κυνήγι της έμπνευσης μοιάζει λίγο με το κυνήγι της είδησης. Ο καλλιτέχνης επιθυμεί να είναι επίκαιρος, άμεσος, πρωτότυπος και επιδραστικός. Μόνο που η έμπνευση είναι η είδηση της ψυχής μας, είναι ο τρόπος που μορφοποιούμε τη πληροφορία και το συναίσθημα.
Συχνά φαντάζομαι την έμπνευση σαν έναν ταξιδιώτη που εισέρχεται γεμάτος δώρα στην υπόφυση του εγκεφάλου μου. Περνά τον μεγάλο κυλιόμενο διάδρομο και όταν φτάνει στην πύλη τον χαιρετώ με χαρά και τον ρωτώ αν είναι έτοιμος να μετουσιωθεί σε κάτι πιο προσωπικό και απτό. Δεν μου απαντά διότι έτσι κι αλλιώς δεν έχει άλλη επιλογή!
View Master, λίγο πριν το Metaverse
Το View Master είναι ένα είδος προγόνου του Virtual Reality Headset. Ένα παιδικό παιχνίδι σε ρόλο περιηγητή, ξόδευα πολύ χρόνο χαζεύοντας ιστορίες μέσα από τα «μάτια» του View Master. Η αίσθηση της άμεσης εναλλαγής ανάμεσα στην ορατή αφιλτράριστη καθημερινότητα και στον τεχνητά διαμορφωμένο κόσμο του μηχανήματος, αποτελεί μέρος των ζητημάτων που πραγματεύεται η έκθεση.
Τα έργα είναι ένα είδος πειραγμένης πραγματικότητας. Μία αφήγηση γεγονότων ενός παράλληλου σύμπαντος, όχι μακριά από το δικό μας. Οι χαρακτήρες, τα κίνητρα και οι επιδιώξεις των ηρώων μου, ανήκουν στην απλή καθημερινότητα. Οι εκφράσεις τους είναι πλήρως αναγνωρίσιμες, οικείες και κατανοητές. Αυτό που αλλάζει είναι η παρουσίαση, η σύνθεση και η σκηνογραφία. Δίνω βάση ακόμα και σε μικρές λεπτομέρειες, τα ρούχα, τα αξεσουάρ, το design ενός δωματίου ή ενός επίπλου, γιατί αυτά είναι η κορνίζα των συναισθημάτων που θέλω να επικοινωνήσω.
Ακριβώς επειδή επιδιώκω τον πλουραλισμό, ο τρόπος να μην υπονομεύσω το συναίσθημα είναι να το δυναμώσω περισσότερο και να το καθαρίσω από την όποια ανασφάλεια ή ενοχή. Δεν κρατώ δυνάμεις, ξεκινώ με μεγάλες εντάσεις και τις αυξάνω ακόμα παραπάνω. Για μένα το περιτύλιγμα μετράει, η πρώτη εντύπωση έχει αξία, είναι η αρχή ενός ταξιδιού μέσα στην εικόνα.. Τώρα για το είδος του ταξιδιού δεν εγγυώμαι τίποτα..
Ballpoint Pen, το ταπεινό στυλό που ονειρευόταν να φτιάξει πίνακες
Το υλικό που χρησιμοποιώ στο μεγαλύτερο βαθμό στα έργα είναι το στιλό (Ballpoint Pen). Δουλεύω τα πλασίματα των μορφών έτσι, κατά αποκλειστικότητα εδώ και περίπου μια δεκαετία και είμαι τόσο ικανοποιημένη με το υλικό αυτό που δε σκέφτομαι να γυρίσω στα πινέλα, τουλάχιστον άμεσα. Τα μέσα του κάθε εικαστικού είναι ένα κομμάτι και αφορά την πιστότητα των προσωπικών εικόνων του. Το στυλό για μένα είναι άμεσο και σταθερό. Μου δίνει την ακρίβεια και τον πλήρη έλεγχο που θέλω να έχω στη ζωγραφική μου και αποτυπώνει τον κόπο του χειρωνάκτη.
Οι μικρές γραμμές, σαν υφαντό αράχνης που βγαίνει από το σώμα και πλέκει περίτεχνα τη φωλιά της, έτσι βλέπω το όλον που δημιουργούν. Αντιλαμβάνομαι τη γραμμή σαν προέκταση της σκέψης μου και τον χρωματισμό του μελανιού σαν μακρινή ανάμνηση σχολικών ταλαιπωρημένων βιβλίων. Στην πορεία μου στον χώρο της εκπαίδευσης βλέπω τους μαθητές να χρησιμοποιούν στυλό καθημερινά. Να γράφουν ονόματα συγκροτημάτων στα θρανία, να γεμίζουν τα τετράδιά τους με χαριτωμένα μοτίβα τις βαρετές περιόδους και να μουτζουρώνουν ασυναίσθητα το χαρτί χωρίς λόγο, μόνο για να βλέπουν το μελάνι να ακολουθεί τη κίνηση του χεριού τους. Με συγκινεί αυτή η ανθρώπινη ανάγκη της αποτύπωσης, έστω και μιας χαοτικής γραμμής. Το στυλό μπορεί να δώσει θεωρώ, την απαιτούμενη σοβαρότητα χωρίς να χάσει τη ζωηρή και παιχνιδιάρικη διάθεσή του. Δεν υπάρχει καμία επισημότητα και καμία σοβαροφάνεια πάνω σε αυτό το υλικό. Μου ταιριάζει, το αγαπώ!
Πληροφορίες Έκθεσης
Εικαστικός Κύκλος Sianti Gallery Εγκαίνια: Παρασκευή 8 Απριλίου 2022, ώρα 19.00 Βασ. Αλεξάνδρου 2 και Μιχαλακοπούλου, Αθήνα (Πίσω από την Εθνική Πινακοθήκη) Τηλ: 210 7245432, 210 3648335
Κείμενο της Βασιλικής Σιαντή, Managing Director / Sianti Gallery.
